Chuyện bí mật về người mẹ của vua hề Charlie Chaplin

Hình tượng Charlie Chaplin, kẻ lang thang bé nhỏ, trở nên quen thuộc không chỉ với những người yêu điện ảnh. Người ta thường cho rằng cái chết sớm của ông bố và tuổi thơ trôi qua trong trại tế bần là nguyên nhân nỗi buồn của ông trên màn ảnh. Thế nhưng một số nhà nghiên cứu lại có cách nhìn khác về vấn đề này.

Bản thân Chaplin luôn luôn khẳng định rằng mẹ ông là người đàn bà khả ái và là một nhân vật rất nghệ sĩ. Nhưng trên thực tế Lily Harvey (tên thật là Hannah Harriet Hill) là một diễn viên hạng hai, hồi trẻ là gái làm tiền, điều này đã để lại dấu ấn trong suốt cuộc đời bà về sau. Số phận của Hannah “kín đáo” đến mức các tiểu sử gia của Chaplin một thời gian dài đã né tránh đề tài này. Sau khi bị bệnh giang mai, Hannah dần dần bị loạn thần kinh. Căn bệnh của mẹ đã trở thành cơn ác mộng đêm đêm của Chaplin. Ông rất sợ các bệnh truyền nhiễm. Một tình nhân của ông, nữ diễn viên Louise Brooks, kể lại rằng Chaplin không bao giờ làm tình với bà mà không bôi thuốc đỏ trước vào “của quý” của mình.

Cuốn tiểu sử riêng của Chaplin lần đầu tiên được công bố năm 1964. Thời thơ ấu thơ gian khổ của ông được chú ý nhiều, nhưng căn bệnh của mẹ ông bị né tránh. Ngay cả những đứa con của Chaplin cũng không biết toàn bộ sự thật về bà nội của mình.

Theo các nhà viết tiểu sử, Hannah là con gái của một người thợ giày, năm 16 tuổi bà bỏ nhà ra đi, mơ ước trở thành một diễn viên nổi tiếng. Bà không trở thành ngôi sao, thế nhưng đã gặp ông Charles Chaplin – bố, cũng là một diễn viên, khi họ tham gia vào một vở hài kịch. Ông hấp dẫn Hannah bởi ngoại hình giống Napoleon – ít ra thì bà giải thích như thế.

Mặc dù vậy, ba năm sau Hannah bỏ ý trung nhân của mình chạy sang Nam Phi với người tình mới tên là Sydney Howkes. Gã tự xưng là một quý ông sở hữu những thái ấp rộng mênh mông ở các thuộc địa Anh, nhưng thực ra chỉ là một tay săn gái. Mang theo Hannah đi tìm vàng ở Nam Phi, Howkes đã bán bà cho bất cứ kẻ nào có nhu cầu để kiếm tiền.

Năm 1884 Hannah chán ngấy tất cả. Mặc dù đang mang bầu với Howkes, bà quay trở về nước Anh với ông Charles tốt bụng. Năm 1885 bà sinh con trai, kết quả của mối tình với Howkes, đặt tên là Sydney. Mặc dù vậy, năm 1886 bà cũng kết hôn với ông Charles, và ba năm sau vua hề tương lai nổi tiếng thế giới đã chào đời.

Thừa hưởng óc mơ mộng của mẹ, Charlie lãng mạn hoá mối tình của mẹ với bố. Lấy mong muốn làm hiện thực, cậu hình dung bố mẹ mình là những con người khả ái, chu đáo. Cậu quả là sùng bái mẹ mình. Than ôi, bất chấp cái hình ảnh đã hình thành trong đầu óc cậu bé, trên thực tế Hannah chẳng phải là một người vợ tử tế, lẫn một người mẹ mẫu mực.

Ít lâu sau Hannah lại bỏ ông Charles Chaplin, lần này bà chạy theo diễn viên Leo Dryden và sinh cho ông ta một đứa con thứ ba. Giờ đây Hannah có ba đứa con trai từ ba người bố khác nhau. Vì vậy, khi Dryden bỏ bà, mang theo con trai của mình, Hannah buộc phải tìm việc làm. Để lại sau lưng mơ ước về ánh đèn của những sân khấu lớn, bà bắt đầu kiếm sống trong những nhà hát mạt hạng – cần phải có cái gì đấy nuôi sống hai đứa con trai.

Sự nghiệp của Hannah tan tành vào một ngày – ngay trong lúc biểu diễn bà bị mất giọng đến mức không hát được nữa. Khán giả huýt sáo la ó. Đối với cậu bé Charlie 5 tuổi thất bại đó của người mẹ yêu quý là một cú sốc thực sự. Quả thật, Charlie phản ứng rất nhanh, cậu bước ra sân khấu và hoàn thành nốt đoạn nhạc mà bà mẹ bắt đầu. Từ nhỏ luôn sống sau cánh gà sân khấu, cậu học thuộc lòng tất cả các bài hát của mẹ.

Tiếp theo lại còn tồi tệ hơn: vì thường xuyên đau đầu Hannah bắt đầu bị bệnh ảo giác. Sự việc trở nên nghiêm trọng đến mức bà không còn khả năng chăm sóc được các con, và người ta đưa bà vào nhà thương điên. Trước năm 7 tuổi Charlie sống trong trại tế bần mà ông vốn rất căm ghét. Khi sức khoẻ Hannah tương đối bình phục, bà có thể mang con về, nhưng hiện nay tính tình của bà đã thay đổi rất nhiều.





Bà Hannah - mẹ của Charlie Chaplin
Để tìm cách chữa bệnh Hannah trở thành một tín đồ ngoan đạo. Thay cho bục sân khấu bây giờ bà biểu diễn ở nhà, đóng các cảnh trong kinh thánh. Charlie, tất nhiên, không thể hiểu được nguyên nhân của những thay đổi như vậy.

Vấn đề ở chỗ Hannah bị dằn vặt nội tâm bởi “căn bệnh xấu hổ” vốn là nguyên nhân thực sự của bệnh đau đầu ở bà. Đó là “tài sản” mà bà mang về từ những mỏ vàng Nam Phi. Căn bệnh tiến triển nhanh đã dẫn Hannah tới nhà thương điên. Tất nhiên, hai đứa con được trả về với bố. Cậu bé Charlie giải trí bằng cách bắt chước ông bố thường xuyên say rượu, nhưng trái tim nhạy cảm của cậu luôn luôn thắt lại vì thương mẹ. Anh trai Sydney đi học xa nhà, và Charlie sống trong sự cô độc.

Một thời gian sau Hannah “được giải phóng” và bà lại trở về với gia đình. Bây giờ bà kiếm sống bằng nghề thợ may. Thời gian đầu phải đi thuê máy vì không có tiền mua. Quả thật, ông Chaplin-bố bắt đầu quan tâm tới nghĩa vụ làm cha của mình một cách nghiêm túc hơn, vì vậy cuộc sống của gia đình tuy đạm bạc nhưng không đứt bữa. Cảnh điền viên đó kéo dài không lâu: năm 37 tuổi ông chủ gia đình qua đời vì bệnh xơ gan. Cái chết của chồng đã tàn phá sức khoẻ tâm thần vốn yếu ớt của Hannah, và bà lại phải vào bệnh viện.


Năm đó Charlie tròn 14 tuổi, cậu khiếp đảm khi nhìn thấy những gì diễn ra với người mẹ yêu quý của mình. Chứng mê sảng, những cơn hoang tưởng, dáng đi xiêu vẹo là những dấu hiệu của căn bệnh giang mai bị bỏ liều.

Giờ đây tất cả mối quan tâm về mẹ lại dồn hết lên vai cậu. Chỉ có sự xuất hiện của người anh cùng mẹ khác bố Sydney mới cứu Charlie thoát khỏi cảnh bần cùng, năm 19 tuổi Sydney đã trở thành nhân viên phục vụ trên tàu thuỷ. Sau khi sắm sửa bộ cánh cho em trai, Sydney dẫn em đi tìm việc ở các nhà hát. Ít lâu sau hai anh em bắt đầu kiếm đủ tiền gửi cho mẹ chữa bệnh. Nhưng một năm sau, “thoả thuê” cảnh sống ở bệnh viện, bà Hannah bắt đầu bỏ đi lang thang. Bà lại bị nhốt vào nhà thương điên, nhưng bây giờ bệnh tình của bà trở nên trầm trọng.

Tất cả nỗi giận dữ bất lực đối với hoàn cảnh Charlie trút vào công việc biểu diễn. Đồng thời cậu tìm hiểu nghệ thuật diễn xuất để đạt được mục đích của mình – trở thành người nổi tiếng. Cậu thường bị khán giả la ó giống như mẹ ngày nào, cho tới khi gặp ông chủ gánh hát Fred Karno. Ít lâu sau một trong những vỡ diễn của Fred Karno đã mang lại cho Chaplin khá nhiều tiền để mua vé sang Mỹ. Anh chàng Charlie 21 tuổi, cao 160 cm và nặng chưa tới 50 kg, nhưng điều đó không ngăn cản anh cảm thấy mình là kẻ chinh phục. Khi con tàu thuỷ của anh cập bến Manhattan, Charlie ngả mũ và nói to: “Nước Mỹ ơi, ta đã đến để chinh phục người! Rồi đây cái tên Charles Spencer Chaplin sẽ được mọi người luôn nhắc tới!”.

Nhiều năm sau khi ước mơ của Chaplin đã trở thành hiện thực và ông đã kịp hai lần đi khắp nước Mỹ, ông khoe rằng đã lên giường với không dưới 2000 phụ nữ. Số phận của người nghệ sĩ hài nhỏ con thay đổi hoàn toàn vào một ngày của năm 1922. Nhà sản xuất phim Mack Sennett của hãng Keystone Studios nổi tiếng ở California đánh giá cao các tiết mục của ông, đã mời Chaplin hợp tác và hứa sẽ trả cho ông số tiền lương cao gấp đôi mức trước đây. Tại hãng Keystone, Chaplin bắt đầu hoàn thiện nhân vật Sác lô của ông và cũng học rất nhanh nghệ thuật và những kỹ xảo trong việc làm phim.

Kẻ lang thang nhỏ bé, nhân vật của Chaplin vốn gần gũi với ông hơn ai hết: ông quả là đã đẩy hình tượng của mình đến mức lố bịch. Chính những ý nghĩ về mẹ đã giúp ông nắm chắc bí quyết nghề nghiệp.

Năm 1921 bà Hannah bắt đầu bị mất trí nhớ. Charlie đưa mẹ tới Hollywood, mua cho bà một ngôi nhà. Ông thường xuyên thăm mẹ và quan tâm tới mẹ đến mức có thể, đồng thời vẫn làm bộ phim mới của mình “Cơn sốt vàng”. Nhưng sự quan tâm của con trai không giúp được người mẹ khốn khổ: năm 1928 bà qua đời ở tuổi 65.

Chaplin đã thực hiện được uộc sống gia đình hạnh phúc mà ông mơ ước năm 1943, khi ông đã 54 tuổi – Oona, con gái của nhà biên kịch nổi tiếng Eugene O’Neill, đã sinh cho ông 8 người con.
Trên đây là câu chuyện về sự hình thành của thiên tài của Chaplin – câu chuyện mà ông cẩn thận giấu kín tất cả mọi người xung quanh để giữ gìn hình ảnh tươi sáng của người mẹ do chính ông tưởng tượng ra ngay từ thuở ấu thơ.